WEG MET DE SMOEZEN

GEEN ZIN, TE MOE OF HET REGENT. WE VERZINNEN ALLERLEI EXCUSES OM MAAR NIET TE HOEVEN SPORTEN. TERWIJL WE WETEN DAT HET GOED VOOR ONS IS. WAT IS DAT TOCH, DIE DREMPEL? EN: HOE KUNNEN WE ER IETS AAN DOEN?

Aerobics, callenetics, steps of bodyshape met het BBB-programma (buik-billen-benen). Joggen, zwemmen, fietsen of wandelen. Of fysiofitness: verantwoord trainen onder leiding van een fysiotherapeut. Voor wie wil bewegen, zijn er mogelijkheden te over. Bewegen is goed. De voordelen zijn bekend: het geeft extra energie, het gewicht blijft op peil, het is goed voor hart en bloedvaten. Daarbij maakt bewegen creatief, stressbestendig, besluitvaardig en zorgt het voor een positieve stemming.
En dat is allemaal te bereiken met een minimale inspanning van een halfuur per dag, volgens NOC*NSF, waardoor de Nederlandse Norm Gezond Bewegen is opgesteld. Dat halve uur mag worden opgedeeld in blokjes van drie keer tien minuten, 55-plussers mogen het zelfs doen in blokjes van vijf minuten.
Uit een enquête blijkt dat 98 procent van de Nederlanders bewegen belangrijk vindt voor de gezondheid. Slechts 45 procent beweegt voldoende. Wat is toch de drempel die maakt dat we liever lui dan moe zijn? Tja, vandaag toch al zo'n drukke dag, dus geen tijd. Bovendien is het net gaan regenen en voor het sporten moet er eerst iets worden gegeten, want sporten met een lege maag is niet gezond.
Maar na het eten is het natuurlijk niet ook niet goed om te bewegen, dat weet iedereen. Eerst maar eens de juiste kleding aanschaffen. En ach, wat heeft het eigenlijk allemaal voor zin? Jaren geleden had het misschien wat uitgemaakt, nu zitten de kilo's er allang aan. Verder heerst er griep, dus het is beter om maar voorzichtig te zijn. Bij het opstaan immers was er al lichte keelpijn, het zou onvoorstandig zijn om nu iets uitputtends te doen. Het is sowieso beter om 's ochtends te sporten, dus morgenochtend beginnen is een veel beter idee.Goede voornemens, maar nooit beginnen. De Rotterdamse kunstenares Kim Engelen (29) kan erover meepraten: 'Ik wilde gaan joggen, maar heb er drie jaar tegenaan zitten hikken. Ik had allerlei drempels opgeworpen. Geen tijd, geen zin, lui. Ook het feit dat ik dan in mijn eigen wijk moest joggen, stond me tegen. Ik wilde dan toch minstens een mooi bos om in te lopen. Zo bleef ik bezig.'
Zulk uitstelgedrag is een bekend verschijnsel, psycologen organiseren er zelfs congressen over. Mensen die iets uitstellen, voelen zich daar vervolgens vervelend over, het veroorzaakt schuldgevoel. Om daarvan af te komen, dienen er dus redenen - smoezen - te worden bedacht die het uitstel legitimern.
Intussen worden we natuurlijk alleen nog maar dikker, ongezonder en vermoeider. Dus waarom dan toch die smoezen? Je zou bijna denken dat er een voordeel aan moet zitten.
En dat is ook zo. Op de korte termein zijn de smoezen voordelig. Zeker als ze ook nog eens gepaard gaan met goede voornemens. Goede voornemens laten de dingen voor wat ze zijn en geven toch een tevreden gevoel. Tevredenheid zonder actie dus. Precies wat we willen.
Een ander voordeel van uitstellen is dat we de problemen niet onder ogen hoeven te zien. Zoals het feit dat we na twee minuten in de fitnesszaal al uitgeput zijn. Of dat we met pijn en moeite drie kilo omhoog weten te duwen, terwijl anderen met speels gemak met tien kilo wegkomen. Niet gaan zwemmen heeft als voordeel dat de spiegel niet laat zien dat het vet onder het badpak lubbert. En niet gaan joggen betekent dat het ook niet kan gebeuren dat we al na vijf minuten gaan pauzeren met koffie en een sigaret in het dichtsbijzijnde café, nog voor het park is bereikt.
Helaas is het nodig de smoezen kritisch te bekijken. Wat zit erachter? Misschien het idee dat verandering nu eenmaal onmogelijk is. Of de angst om te falen:liever maar helemaal niet beginnen, want het valt toch niet vol te houden, na twee of drie keer komt er iets tussen en is deze poging ook mislukt.
Het stellen van te hoge eisenis ook een valkuil. Denken dat dan ook maar meteen de marathon van Rotterdam moet worden gelopen. Die is per slot van rekening pas over drie maanden, dus dat moet lukken. Helaas, naarmate de eerste trainingsdag dichterbij komt, neemt de tegenzin toe. Wat ooit begon als het idee om lekker te bewegen, is verworpen tot een ware molensteen die op geen enkele manier meer van zijn plaats is te krijgen.
Is er dan niets aan te doen? Natuurlijk wel. De oplossing is eenvoudig. Schaf de smoezen af, stel het doel niet te hoog en verdeel het in kleine stapjes. Kim Engelen is het gelukt door er een kunstproject van te maken (www.thelifeofajogger.nl) waarin ze haar ervaringen beschrijft. Engelen: 'Ik dacht: ik ben vast niet de enige. Ik hoop mensen op deze manier aan te moedigen ook te beginnen met sporten.' Ze begon vorig jaar met het kopen van een boek over joggen. Ze ging wandelen en daarna hardlopen - kreeg te maken met opgezette enkels, spierpijn en totale uitputting. Maar: 'Doorzetten helpt. In het begin kon ik nog geen twee minuten rennen, kreeg slijm, rochels en hartkloppingen. Nu jog ik een halfuur. Als ik het een tijd niet doe, merk ik het aan mijn humeur, raak sneller geïrriteerd. Ik kan veel beter relativeren als ik jog. Soms heb ik nog moeite om te beginnen, maar laatst kreeg ik een bemoedigend mailtje van een lezer: "Straks als het weer zomer wordt, en de lucht is fris na een regenbuitje, dan wil je niets liever dan joggen." Wie weet komt het ooit nog zover.'
....................................................................

DOORZETTEN HELPT!

1 SCHAF DE SMOEZEN AF.
ER IS ALTIJD WEL EEN REDEN OM NIET TE GAAN. DAT IS KORTETERMIJNWERK.
BEDENK EEN REDEN OM WEL TE GAAN EN HOU DAARAAN VAST.
2 STEL HET DOEL NIET TE HOOG.
U HOEFT ECHT NIET VOLGENDE WEEK AL DIE MARATHON TE LOPEN.
EEN RONDJE OM HET BLOK IS VOOR EEN EERSTE ECHT GENOEG.
3 KLEINE STAPJES!
DOE RUSTIG AAN TIJDENS UW EERSTE CALLANETICSLES.
ALS U OVER EEN PAAR MAANDEN VOLLEDIG MEE KUNT DOEN, IS DAT AL HEEL MOOI.